Een van de mooiste dingen aan de peperplant is dat je er eenvoudig en voor niks een heleboel van maakt. Elke peper, zelf begonnen als dat ene zaadje, maakt weer vele nieuwe zaden aan.
Zaden in hete pepers
De hoeveelheid zaden per peper varieert sterk. Kleine pepers (chilipepers als Capsicum annuum of Capsicum frutescens bijvoorbeeld) hebben zo’n 20 tot 50 zaden per peper. Grote pepers hebben plaats voor meer en maken er ook meer. Een middelgrote jalapeño heeft er tussen de 30 en 60 (iets meer dan de serranopeper), de grote paprika (paprika ja) wel 100 of meer. Ook de score op de Scovilleschaal speelt een rol. Hete pepers bevatten minder zaden dan mllde.
| Soort | Scovilleschaal | Zaden per peper |
| Bird’s Eye Chili | 50.000-100.000 | 10-20 |
| Tabasco | 30.000-50.000 | 10-20 |
| Ghost Pepper | 800.000-1.1 miljoen | 20-40 |
| Serrano | 10.000-23.000 | 20-40 |
| Carolina Reaper | ~2.2 miljoen | 20-50 |
| Habanero | 100.000-350.000 | 30-50 |
| Scotch Bonnet | 100.000-350.000 | 30-50 |
| Jalapeño | 2.500-8.000 | 30-60 |
| Cayenne | 30.000-50.000 | 40-70 |
Kiemkracht hetepeperzaden
Vooral de milde pepers zijn gemakkelijk te vermeerderen met hun zaden. Denk aan de Anaheim Pepper, jalapeño, en cayennepeper. Hun zaad ontkiemt binnen 7 tot 14 dagen. Habanero, Ghost Pepper en Scotch Bonnet zijn al wat moeilijker en vragen meer geduld (14-30 dagen), Bird’s Eye Chili en de Carolina Reaper zijn een echte uitdaging (30+ dagen en veeleisend). Verse zaden uit een rijpe peper hebben meer kiemkracht dan oudere. Na 2 tot 3 jaar is de meeste energie eruit.
Hetepeperzaden winnen en bewaren
Het winnen en bewaren van zaden uit hete pepers is eenvoudig. Het vraagt alleen wat aandacht om ervoor te zorgen dat de zaden gezond blijven (en straks goed kunnen ontkiemen). Dit zijn de stappen (en tips) om hetepeperzaden te oogsten, te drogen en op te slaan.
- Selecteer je peper
Oogst de zaden van een goed uitziende bio-peper die volledig rijp is. Rijpe pepers hebben de beste zaden voor de teelt. - Verwijder de zaden
Niet moeilijk, wel opletten. Gebruik handschoenen als je met hete pepers werkt! - Droog de zaden
Leg de zaden uit op een papieren doekje, koffiefilter of schoon bord. Zorg ervoor dat de zaden niet op elkaar liggen. - Kies een geschikte plek
Zet de zaden weg op een warme, droge, goed geventileerde plek, maar vermijd direct zonlicht. Ideaal is een kamertemperatuur van ongeveer 20-25 graden en een matige luchtvochtigheid.
Hetepeperzaden vooraf weken?
Voordat je de zaden droogt, kun je ze een etmaal in lauw water weken. Dit maakt de zaadhuid (de buitenste laag van het zaad) zachter, voor meer kans op kiemsucces. Echt nodig of heel nuttig is het meestal niet. Het wordt vooral gedaan met moeilijk te ontkiemen pepers, zoals de Carolina Reaper, en bij zaden met een dikkere zaadhuid, zoals de Trinidad Moruga Scorpion of Naga Viper.
Wanneer zijn hetepeperzaden droog?
De zaden zijn goed gedroogd wanneer ze hard en breekbaar aanvoelen. Meestal duurt dit één tot twee weken. Goed en volledig drogen is belangrijk; vochtige zaden gaan vaak schimmelen tijdens opslag.
Zaden langer bewaren
Door je droge zaden op de juiste manier op te slaan, kun je ze jarenlang bewaren en nog heel lang (en heel veel) peperplanten kweken. Er kan nauwelijks iets misgaan als je zorgt voor deze drie:
- Luchtdichte container
Bewaar de zaden in luchtdichte containers. Zorg ervoor dat de container goed afgesloten is, zodat er geen vocht in kan komen. - Donkere locatie
Zet de bewaarde zaden op een koele, droge, donkere plek. De ideale temperatuur voor opslag is ongeveer 10–15°C. - Goede labels
Vergeet niet om elke container goed te labelen: duidelijk en met zowel de soort als oogstdatum van de zaden.
Hetepeperzaad in de natuur
In de zaden van een hete peper zit veel capsaïcine. Dat zorgt ervoor dat zoogdieren (de meeste dan toch) er niet van zullen eten – in elk geval geen tweede keer. Je vraagt je misschien af: hoe verspreidt een hete peper zich dan in de natuur?
Wind en zwaartekracht
Als de vrucht rijp is en op de grond valt, kunnen zaden uiteindelijk door regen, wind of zwaartekracht worden verplaatst, en een vruchtbare bodem vinden. Echt groot is de kans daarop niet.
Vogels
Aan vogels hebben hete pepers meer. In tegenstelling tot zoogdieren voelen zij de scherpte van capsaïcine niet, waardoor ze de vruchten probleemloos kunnen eten. Ze slikken de zaden heel door, en poepen die onbeschadigd weer uit. Over een groot gebied, vaak ver van de oorspronkelijke plant.
Ideale verspreiders
Capsaïcine ontmoedigt dus zoogdieren, die zaden bij het kauwen zouden beschadigen (slechte verspreiders dus), maar niet de vogels, die ideale verspreiders zijn. Zij zien ‘hete’ pepers als prima voedsel (sappig, kleurrijk en rijk aan voedingsstoffen) en hebben verder nergens last van. Als wederdienst poepen ze wat in het rond, en zaaien daarmee weer het voedsel van de toekomst.
Belofte
Je hoeft een peper maar open te snijden of je ziet ze zitten, al die zaadjes keurig bij elkaar. Elk zaadje een kans, en met zijn allen een belofte. Deze peper is dood, de soort zal leven voor altijd.
